රැය

අහසෙ තරු පිරිලා. ඒ තරුවල ලස්සන වැඩියෙන් පෙන්වන්න ඔ්නේ නිසා අහසත් හොදටම කලුවර වෙලා. අෑතින් අැසෙන පිරිත් සද්දෙත් නැත්නම් අැහෙන්න තියෙන්නේ අර රෑට කෑ ගහන නොපෙනෙන සතුන්ගේ සද්දය විතරයි. ඒ් සද්දෙ නම් දැන් රැයත් ඒක්කම මුහු වෙලා. හරියට රාත්‍රිය කෑගහන සද්දෙ වගේ. දවස තිස්සේ ඒක ඒක සද්ද අැහිලා අැහිලා මේ නිශ්ශබ්දතාවය දරාගන්න බැරි තරම්. ඒ් වුණත් දවල්ට වඩා මොනතරම් මේ රෑ දොඩමලුද. හිතේ මොනතරම් දේවල රැයක් ගොඩ ගහනවද. දවස තිස්සේ මොන තරම් කදුළු හැලුවත්, මොනතරම් නිස්කාරනේ හිනාවුණත් රැයට පුළුවන් ඒකම ඒක මදහසක් විතරක් තොල් මතට අරන් ඒන්න. මුළු ලෝකයක් ඒක්ක අාදරෙන් හිත පුරවන්න. රාත්‍රියේ තියෙන හෘදයාංගම බව වැඩියෙන් දැනෙන්නේ පළාතක් වසාගෙන පවතින ගැඹුරු නිශ්ශබ්දතාවය නිසා වෙන්න අැති. ඒ් නිශ්ශබ්දතාවයේ සැනසුම දහසක් අාදරණීය වදන්වලින් ගන්න බැරි ඒක පුදුමයි තමයි....

දුක තමයි සතුට

සර්ව සුබවාදී චරිත මා පුදුම කරවන්නට සමත්ය. සෑමවිටම ජීවිතය දෙස සිනාමුසුව බැලීමට උත්සහ කරනා ඔවුන් නිරන්තරෙයන් බොරැවක දැවටෙන්නේ එය සැබැවින්ම සැබෑවට ගෙනය. ජීවිතය ඇත්තේ විදවන්නට නොව විදින්නට යැයි ඔවුහු කියති. එහෙත් ජීවිතයෙහි විදින්නට ඇත්තේ මොනවාදැයි මම සොයමි. ජීවිතයෙහි සැබෑව දුකක් බව බුදුන් පවා කියා ඇත. හිනැහෙන්නට හිත හදා ගන්නා සෑම විටෙකම කොහේදෝ සිට කදුළක් කඩා පාත් වන්නේ මගේ ඒ් විශ්වාසය නිසාදැයි නොදනිමි. ඒය ඒසේ විය හැකිය. මගේ ජීවිතයට වඩාත් සමීප දුකය. ඒ්ත් ඒ පිළිබදව අංශු මාත්‍රයක් දුක් වන්නේ නැත.

කන්දක් සේ මා!

ජයනාථ එක ඇසිල්ලකින් දුන්නු දරු සම්පත භාර නොගෙන අත ඇරියෙ දරුවා සුජාත නොවිච්ච නිසා. සුජාත කියන්නේ කසාදෙ. ජයනාථ පියා නෙවෙයි. ඒත් බීජය ඔහුගෙයි. ජයනාථ පියා නොවෙන්නෙ කසාදය නැති නිසා. කසාදය නැති වුණාට නූපා මව තමයි. කසාදය තිබුණත් නූපා මව - නොතිබුණත් නූපා මව. සමාජගත නියමය...

මේ එක තැනක් විතරයි. මේ වගේ හිත කොනිත්තපු තැන් මහ ගොඩක් කන්දක් සේ මා නව කතාව කියවද්දි මුණ ගැහුණා. සමහර වෙලාවට කදුළු පිරැණා, සමහර වෙලාවට තනියම හිනා වුණා. ගැහැණු සිතක ඉපිද නැතිවෙන සිතුවිලි අපිළිවෙලට පෙළ ගස්වලා තිබුණු ඒ කතාව මට දැනුණේ මගේම කතාව වගේ. ඒ, නූපා තරමට දුකක් නොවින්දට, නූපාට තරම්ම මටත් ඉදිහිට ජීවිතේ එපා වෙන නිසා වෙන්න ඇති.    

සුදු මල්

සැදෑ කල ඒළඹෙද්දි
සුදු පාට මල් යාය
සන්තොසින් ඉපිළෙනව
පෙනෙනවා...
බුදු පුදට යන්න නොව
මියෙදෙන්න ළං වත්ම
උන්ගෙ ඒ සිනා කැන්
පිපෙනවා...
පිණි පොදත් තවරගෙන
බුදුන් වෙත ගියා යැයි
දුක නොනිවෙනා වගත්
දන්නවා...
ඒ් නිසා හිත හදන්
මියැදිලා වැටන්නට
සුදු මලුත් බලාගෙන
ඉන්නවා....

ජීවිත කතා

සෑම ජීවිතයක් තුළම කතාන්දර රැසක් සැඟව ඇති බව දනිමි. ඉදිරියට හමුවන මුහුණු තුළින්, දැස් තුළින් හෝ ඔවුන් මගේ සවණට මුමුණන වචන තුළින් මම ඒ කතන්දර කියවන්නට උත්සහ දරන්නෙමි. එහෙත් ඒ ජීවිත ගැන වෙනත් ජීවිතයක් කියනා කතන්දර මම වචනයකුදු පිළිනොගනිමි. ඒ, එක් ජීවිතයක් ගැන සත්‍යය දන්නේ ඒ ජීවිතයේ හිමිකාරීත්වය පමණක් බව මම හොඳින්ම දන්නා නිසාවෙනි. 

එසේම හැම ජීවිත කතාවකටම වඩා මගේ කතාව ලස්සන බව අදහමි. විටෙක එය යථාර්ථයෙන් දුරස් වුවත්, මගේ ජීවිතයේ සෑම කුඩා සිදුවීමකටම මම අගයක් දෙන්නෙමි. මගේ කතාව ගොඩනැගෙන්නේ පිරිසිදු හැඟීම්, අවංක කදුළු, නිර්ව්‍යාජ සිනාවන් හා ගැඹුරු අවබෝධයන් මතිනි. එය මෙසේ වූවානම් හොඳ යැයි සිතෙනා එක් තත්පරයක්වත් මට නැත. මම එතරම් මගේ සංකීර්ණ, සරල, අසම්පූර්ණ, පරිපූර්ණ කතාවට ආදරය කරන්නෙමි. එහි ලස්සන ඇත්තේ ඒ කතාව මගේ ආත්මය විසින් හඩ නගා කියද්දී පමණක් බව මම ඔබට පුළ පුළා කියන්නෙමි. ජීවිතයක් ගැන දුක්බර හෝ සතුටුදායක හෝ ලස්සන හෝ අවලස්සන හෝ අසාධරණ හෝ සාධාරණ හෝ කතාවක් අපූර්වත්වයෙන් යුතුව අසන්නට නම් ඒ ජීවිතයේ හිමිකාරීත්වයේ නිහඩ බවට සවන් දෙන්නට යැයි මම ඉල්ලන්නේ එහෙයිනි. ඔබට හිමි නැති ජීවිතයකට අත තබා එහි කතාව හා සෙල්ලම් කර වචන එහෙට මෙහෙට විසි කර ඒ ආත්මය විනාශ කරන්නට පෙර ඔබ ඔබේ ආත්මය ගැන සානුකම්පිතව හිතා බලනවා නම් වටිනා වග සිහි කරන්නේ අතිශය ආදරයෙනි. 

ආයෙත් ආයෙත් ආයෙත්

මල් වැටෙන්නේ
නළ වැඩි කාලෙටයි
කොළ හැලෙන්නේ
දළුලන සමයටයි
ගග උතුරන්නෙ 
වස්සානය නිසයි
හිත රිදවන්නෙ 
ලෙන්ගතුකම තමයි...


මහ සුළං නැති 
කාලය ලබයි
ගස් අතුද තනිවන
යුගය එයි
ගග පාලු කර
නියගය එබෙයි
නුඹ ගියපු පසු
හිත නතර වෙයි...

සති දෙකෙන් ආයෙත්
මල් පිපෙයි
හරි ලස්සනට 
කොළ දළු දමයි
ගග පිරෙන්නට 
වැස්සක් වැටෙයි
මගෙ හිතද නැවතත් 
පණ ගසයි...

හැන්දෑවක්

වැව් තාවුල්ලකදි සිරුර සිඹින සුළග එතරම් සුවදායක සහ සිහිලැල් ඒ සුළග නිල් පාට ජල කද පිසගෙන හමා එන නිසා වෙන්නට ඇති. ඇහැට පෙනෙන්නට තියෙන පළාතම වසාගෙන ඇති නිල් පාට වැව් දියවරයි, ඊට ඉදිරියෙන් ඇති ගල් තලාවයි හිතට විතරක් නෙමෙයි ඇගටත් ගෙන එන්නේ අපූරු සනීපයක්. දැවැන්ත මාර ගස් වලින් සෙවණ වුණු, දවසේ හැමවෙලාවෙම මද අන්ධකාරයෙන් යුත්, කලු පාට තාර පාර දිගේ මුළු හවස් වරුවම වුණත් ඇවිදගෙන යන්න පුළුවන්. සොබාදහමත් එක්ක තනිවන ඒ වගේ අතිශය ප්‍රේමණීය වෙලාවක, ගන්න හැම හුස්මක්ම හිත පුරා විදින්න පුළුවන් නම්, දකින හැම දසුනකටම සංවේදී වෙන්න පුළුවන් නම්, හිතත් එක්ක මහා හයියෙන් නිශ්ශබ්ද සංවාදයක යෙදෙන්න පුළුවන් නම්, ඉදිරියට හමුවන දන්න නාදුනණ හැමෝම එක්ක පහන් හැගීමෙන් සිනාසෙන්න පුළුවන් නම්, හැදි ගෑරුප්පු එක්ක ඔට්ටු වෙන සුඛෝපභෝගී හැන්දෑවකට වඩා ඒ හැන්දෑව සුන්දර බවට සැක නැහැ. 

කොහේ සිට කොහෙට හමා යනවද, කවුරැන් සිප හමා එනවද, කාගේ රහස් කැටි කරගත්තද කියා නොදැන වුණත්  අසීමිත ආදරයක් සෙමින් ගත සිප හමා යන සුළග ගැන දැනෙන්නේ සුවදායකත්වයක මුල මැද අග නොසොයන්න තරම් හිත කම්මැලි නිසා වෙන්නට ඇති. හරියට ඉදගන්නට තැනක් නැති වුණත් විශාල මාර ගසකට හේත්තු වෙලා වැව දිහා බලා ගත්තාම හාත්පස වසාගෙන යන අන්ධකාරය අතරින් පෙනෙන වැව් දියවර දිහා බලාගෙන භාවනා කරන්නට පුළුවන් තරම් නිස්කාන්සුවක් දැනෙනවා. ජීවිතය නතර වුණු මොහොතක වටපිටාව ගැන වගක් නැතිව ඉන්නකොට දැනෙන සැනසීම සෙනග පිරුණු අවන්හලකදි නොදැනෙන වග කියන්නෙ නූතනත්වයට වෛර කරන නිසා නොව ඒ නූතන ලෝකය තුළම ජීවත් වෙමින් සරලත්වයට ලොබ බදිනා නිසාවෙනි.